Σαντορίνη καπνιστή (δημιουργικό) - μέρος α'

Φέτος κλείνουν 20 χρόνια από τότε που κάποιοι άνθρωποι στη Σαντορίνη άρχισαν να ταράζουν τον πάτο της χύτρας τους με έναν τρόπο που σηματοδοτούσε έντονη σεισμική δραστηριότητα.

(έργο του Γιώργου Κυπρή- εγκατάσταση στο ξενοδοχείο Ηλιότοπος)

Από τότε κύλησε πολύ νερό στον αδυσώπητο τουριστικό κύκλο της Σαντορινιάς καλντέρας. Μια μεγάλη συγκέντρωση ζέοντος ύδατος εγκλωβίστηκε κάτω από την επιφάνεια της εστίασης, έγινε ατμός κι άλλος ατμός, ώσπου εκφορτίστηκε εκτινάσσοντας πρώτα το Βινσάντο, στη συνέχεια το Ασύρτικο και το Μαυροτράγανο, τινάχτηκαν ψηλά πυρακτωμένες φάβες, ντοματάκια άνυδρα, λευκές μελιτζάνες, ακολούθησε μια περίοδος ενδοσκόπησης, έντονων εσωτερικών διεργασιών στις κουζίνες και στις κάναβες, ώσπου ήρθε η στιγμή μιας ακόμα μεγαλύτερης έκρηξης. Στην ιστορία καταγράφεται ως η Αποκάλυψη της Σαντορινιάς Γαστρονομίας η οποία μάλιστα σήκωσε μεν τσουνάμι δεκαεπτά μέτρων στις ακτές της Κρήτης, και στα γύρω νησιά, δεν αντιπαρατέθηκε στον γαστρονομικό τους πολιτισμό, αλλά στάθηκε δίπλα τους προσθέτοντας το δικό της κλαράκι στη υπόθεση Ελληνική Γαστρονομία.

Ένα τέτοιο κλαράκι, ένα απολίθωμα λιόδεντρου, έδωσε στον δρ. Γιώργη Βουγιουκαλάκη -τον άνθρωπο που έχει αφιερώσει τη ζωή του στη μελέτη των ηφαιστείων- την σοβαρή πληροφορία που αποσυνέδεσε την μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης με την καταστροφή του Μινωικού πολιτισμού. Στην εξαιρετική του παρουσίαση που έγινε στο παλιό Δημοτικό Σχολείο Φοινικιάς έδωσε τα νεότερα στοιχεία. Έχουμε έτσι με την τεχνολογία του ενεργού άνθρακα τη χρονολογία.
Ήτανε Άνοιξη του 1613 π.Χ ή μήπως η ακριβώς προηγούμενη του 1614; Θα σας γελάσω! Έχουμε όμως και κάτι ακόμα σημαντικότερο, τον μηχανισμό, τη συνταγή του πώς φτιάχνει κανείς μια Σαντορίνη. Ήταν η σειρά του γεωφυσικού να δώσει τα υλικά και τον τρόπο. Ο Μαμαλάκης, η Τσιχλάκη, ο Μαούνης, ο Κάλφογλου κι άλλα δημοσιογραφικά μαμούνια της γεύσης, του κρασιού, του τουρισμού, της οικονομίας και κυρίως της αγάπης για όσα συντελούνται στα νησιά γύρω, μέσα κι έξω από τα μαγειρεία, ήταν όλο αυτιά. Κατέγραφαν την πληροφορία με τη συνέπεια μιας συνταγής υψηλής γαστρονομικής τέχνης.

Σαντορίνη καπνιστή

Υλικά - δράσεις:

1 τεμ. κόντρα φιλέτο Σαντορίνης
μια παλιά καμένη
μια νέα καμένη
60 κυβ. χλμ. μάγμα
σεισμική δραστηριότητα
1 σπίρτο αναμμένο
τόνους νερό
καυτή λάβα
ελαφρόπετρα
μπουκέτο τοπικών προϊόντων

Παρασκευή:
Προμηθευόμαστε από τον τροφοδότη λογαριασμό νησιών του Αρχιπελάγους το κόντρα φιλέτο μιας Σαντορίνης, ίσο περίπου με το ¼ του σημερινού της μεγέθους. Το αφήνουμε στην ησυχία του. Τα μαγικά φιλέτα όπως η Σαντορίνη και η Δήλος, ως ελευθέρας βοσκής νησιά, αρέσκονται στο να πλέουν ξένοιαστα μέχρι να βρεθεί λόγος σοβαρός για να δηλώσουν την παρουσία τους. Εδώ που τα λέμε δεν γεννιέται κάθε μέρα ένας Απόλλωνας ούτε και θάβεται κάτω από πυρακτωμένη στάχτη ένας πολιτισμός. Κουκκίζουμε μύθο Ατλαντίδας χοντροκομμένο, μαρινάρουμε σε θαλασσόνερο Αιγαίου ως να την πιάσει καλά το αλάτι και λιάζουμε σε ήλιο Μεσογείου μέχρι εκεί που δεν παίρνει άλλο. Κατά καιρούς ανάβουμε φωτιά κι αφήνουμε να πάρει μια βράση. Η πρώτη ύστερα από 2 εκατομμύρια τριακόσιες χιλιάδες χρόνια, η δεύτερη αφού περάσουν άλλα 300.000, η τρίτη σε άλλα 100.000 κ.ο.κ. Κάποια στιγμή ύστερα από συνολικό μαρινάρισμα 2.996.379 χρόνων, συνεχές παιχνίδι με τη φωτιά κι ένα ξαφνικό ταρακούνημα της χύτρας, έχουμε στα χέρια μας μια Στρογγύλη η οποία στο πλαίσιο της δημιουργίας της συμπαρέσυρε στην απώλεια έναν τουλάχιστον πολιτισμό και χιλιάδες κατοίκων στο Ακρωτήρι που βρίσκονται θαμμένοι, άγνωστο ακόμα που, κάτω από τόνους καυτής λάβας.

Προσοχή! Όσοι αποφασίσουν να φτιάξουν τη συνταγή στο σπίτι να προσέξουν καθώς θα πλησιάζουν την εστία με το σπίρτο καθώς η απότομη άνοδος της θερμοκρασίας σε συνδυασμό με την εισροή νερού και το ταρακούνημα δυνατόν να εγκλωβίσει τεράστιες μάζες ατμού που θα τινάξουν καπάκι, ελαφρόπετρες και πυρακτωμένα προϊόντα (λευκές μελιτζάνες, άνυδρα ντοματάκια, φάβα και κρασιά) ως και 40 χιλιόμετρα ύψος, στην Τροπόσφαιρα! Τυχόν νέκρωση της ζωής στη γύρω περιοχή και σε ακτίνα 50 - 60 χιλιομέτρων ας μη γίνει θέμα. Η ζωή ως γνωστόν έρχεται και παρέρχεται αιώνες τώρα καθώς η θάλασσα βγάζει ψάρια ακόμα κι εκεί που όλα τα νεκρώνει ο δυναμίτης και τα σκιάζει η ανεμότρατα! Καλού κακού κρατήστε ότι πολύτιμο αφορά την πανίδα και κυρίως τη χλωρίδα, σε απόσταση. Η Κόκκινη Μηλιά εδώ τίθεται ως όριο ασφαλείας, πέραν της οποίας οι καλλιέργειες μπορούν να συνεχίζουν απρόσκοπτα, καθώς μέχρι εκεί άπαντα τα καλλιεργούμενα αναμένεται να έχουν έναν αργό και απολύτως προδιαγεγραμμένο θάνατο μέσα στη σκοτοδίνη ενός διετούς τουλάχιστον ηφαιστειακού χειμώνα. Σερβίρεται σε κομμάτια σχήματος μισοφέγγαρου με τη Νέα Καμένη στη μέση σαν ντοματάκι στην τούρτα.

Μετά την κατανάλωση δεν χρειάζεται να πιούμε σόδα καθότι όση και να φάμε δεν αισθανόμαστε βαρυστομαχιά. Η αλήθεια είναι πως ούτε και κάτι άλλο αισθανόμαστε οι …καμένοι.

Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για την επόμενη μαγειρική φάση η οποία καλώς ή κακώς θα συμβεί με ορίζοντα 20χιλιετίας συμπεριφερόμαστε με τουριστική αξιοπρέπεια και παρατάσσουμε απέναντι στις Καμένες στρατιές περιηγητών εξοπλισμένων με κάθε τύπου φωτογραφικές μηχανές και βίντεο. Κι ενώ όλοι πιστεύουν, ότι θα πετύχουν την απόλυτη φωτογραφία της μεγάλης έκρηξης, τους αφήνουμε να χαρούν το απόλυτο ηλιοβασίλεμα σε καθημερινή βάση.

Μια προσομοίωση ηφαιστειακής έκρηξης αενάως επαναλαμβανόμενη με τον ήλιο να βασιλεύει και να χάνεται κάθε απόγευμα, μ’ ένα βουβό χειροκρότημα αμοιβαίας υπόσχεσης, σαν πρόσφατες αποθέσεις θερμομεταφερόμενων υλικών ενός γάμου που επαναπροσδιορίζεται και φωτογραφίζεται με δυο γουλιές ερυθρό κρασί, πάνω σε μετά-που είναι ταυτόχρονα και προ-ηφαιστειακό υπόβαθρο.

Σημείωση:

Εγώ αυτά "είδα" με τ' αυτιά μου κι αυτά ήθελα να μεταφέρω εδώ κι ας μου συχωρέσει ο Γιώργης Βουγιουκαλάκης τις μαγειρικές προεκτάσεις στα λεγόμενά του. Ήταν μια καλή στιγμή του τριημέρου η συνάντηση με τα συμπεράσματα και τις πληροφορίες του. Στις καθημερινές εκρήξεις που συντελούνται στην κατσαρόλα μου θα τον θυμάμαι και θα εύχομαι να μην σκορπίζω γύρω μου και κυρίως στους συνδαιτυμόνες μου ...ηφαιστειακό χειμώνα, μόνο άνοιξη, εκρηκτική και όσο της πρέπει ευφραντική κι ερωτική!